Zgodnie z trendem proekologicznym w budownictwie oraz nostalgicznym powrotem do tradycyjnych metod budowy domu, do łask wracają naturalne pokrycia dachowe, takie jak trzcina, drewniane wióry, drewniane gonty czy naturalne łupki. Oprócz oczywistej funkcji ochronnej domu mają wiele właściwości, które czynią takie dachy niezastąpionymi i nieporównywalnymi z nowoczesnymi metodami krycia dachów.
Trzcinowa strzecha kojarzy się nieodłącznie z sielankowym krajobrazem spokojnej, klimatycznej wsi. Ze względu na rygorystyczne przepisy przeciwpożarowe obecnie rzadko który inwestor decyduje się na tego typu pokrycie dachu, a wielka szkoda, ponieważ dachy trzcinowe mają wiele zalet. Przede wszystkim trzcina jest rewelacyjnym izolatorem, który latem zapewnie chłód, a zimą ciepło w budynku. Do tego dochodzi tłumienie hałasu, szczelność i zabezpieczenie przed promieniowaniem UV. Do tego trzcina to materiał wielce plastyczny i łatwy do kształtowania w dowolny sposób. Współczesne pokrycia trzcinowe, wbrew obawom inwestorów, zapewniają bezpieczeństwo domownikom, ponieważ stosuje się do wiązania trzciny materiałów żaroodpornych, zawierających takie substancje jak chromonikiel oraz stosowanie chemicznych perforacji. Do tego dochodzi niepowtarzalny urok i klimat tego typu rozwiązania, dzięki szerokim możliwościom kształtowania pokrycia, zaprojektowanym wybrzuszeniom i wgłębieniom, montażowi okien dachowych zwanym wolimi oczkami czy wydłużaniu okapów. Wśród większości inwestorów panuje również przekonanie, że dach z trzciny jest nietrwały. Jednak nic bardziej mylnego, żywotność strzechy szacuje się w przedziale między pięćdziesiąt a sto lat.
Nie ma również problemu z wodoszczelnością warstwy trzcinowej jest ona gruba minimum trzydzieści centymetrów), a deszcz moczy ten materiał zaledwie na trzy centymetry w głąb.
Decydując się na trzcinowe pokrycie dachu bezwzględnie należy skorzystać z usług wykwalifikowanej firmy zajmującej się na co dzień tego typu pokryciami. Trzeba też podjąć decyzję, jaką trzcinę wykorzystać. Doradzi nam to z pewnością fachowiec, jednak warto orientować się w tym, jaką trzcinę wykorzystuje się na dachy. Musi ona być jednoroczna i koszona późną jesienią czy wręcz zimą. Wybiera się taką, która ma proste, gołe łodygi, o grubości między cztery a osiem milimetrów. Następnie formuje się z łodyg wiązki o obwodzie 60 cm, wiążąc je na wysokości trzydziestu centymetrów od dołu wiązki. Ważne aby były przygotowane w kilku długościach, a w momencie ich układania, wilgotność nie była większa niż 15%.
Oprócz wielu zalet strzechy trzcinowej, ma ona również wady, przy czym dwie główne to pracochłonność i trudność w układaniu, w dodatku gdy nie ma zbyt wielu dobrych fachowców w tej dziedzinie, a także co za tym idzie wysoki koszt budowy takiego dachu.
Wiór drewniany to nie powszechnie znane obierki powstałe przy struganiu drewna, lecz drewniane deseczki długości między trzydzieści a czterdzieści centymetrów, szerokości między osiem a dziesięć centymetrów i grubości około pięciu milimetrów. Wykonywane są z drewna osikowego lub świerkowego, rzadziej sosnowego. Zaletą jest ich łatwe mocowanie bezpośrednio do deskowania. Wióry drewniane są lekkie, szczelne pod warunkiem ich prawidłowego, gęstego położenia, a także dość trwałe wykonawcy dają nawet 40 lat gwarancji na takie pokrycia dachowe. Wadą tego typu pokrycia jest natomiast pracochłonność montażu, konieczność częstej konserwacji oraz mała odporność na ogień i działanie szkodników.
Ze względu na swoja urodę i materiał, jakim jest drewno, zaspokajają nawet największe wymagania estetyczne i świetnie współgrają z otoczeniem budynku. Pasują zarówno do domów tradycyjnych, jak i nowoczesnych rezydencji jako idealny element łączący stare i nowe rozwiązania w architekturze. Gonty mogą być dwojakiego rodzaju &ndash łupane lub cięte. Pierwsze z nich są nieregularne, o nierównej powierzchni i przez to bardziej szlachetne i bardziej tradycyjne, natomiast drugie są gładkie, ale jednocześnie mniej trwałe i mniej efektowne.
Najczęściej wykorzystywanym materiałem na gonty jest drewno dębu, modrzewia, jodły, buku, świerku i cedru odmiany czerwonej. Każdy z wymienionych rodzajów drewna ma swoje indywidualne cechy i nadaje gontowi, a co za tym idzie całemu dachowi niepowtarzalny charakter.
Zaletą gontów drewnianych jest ich wytrzymałość i mała waga, pomijając oczywiste walory wizualne i estetyczne. Do wad natomiast należy pracochłonność montażu, kłopotliwa konserwacja polegająca na regularnej konserwacji oraz mała odporność pożarowa.
Stanowi zupełnie inny rodzaj materiału niż powyższe, ponieważ jest rodzajem skały osadowej, która po jej wydobyciu jest dzielona na coś w rodzaju łusek czy płytek o grubości około pięciu milimetrów. Łupek można układać na dachu na różne sposoby w łuk, łuskę, prostokąt lub kształt oktagonalny w zależności od stopnia nachylenia połaci dachu. Podstawę dla łupku stanowi zwykłe deskowanie pokryte papą lub folią. Zaletą łupku naturalnego jako pokrycia dachowego jest jego uniwersalność, niepalność, trwałość i brak uciążliwej konserwacji wymaganej w przypadku powyżej wymienionych rodzajach pokryć dachowych. Jednak podobnie jak one, lupek jest materiałem pracochłonnym w układaniu, ciężkim, a do tego jednym z najdroższych rodzajów pokryć, zarówno ze względu na sam materiał, jak i robociznę.