Krystaliczne zaprawy uszczelniające są materiałami, które przeznaczone są do uszczelniania struktury betonu. Mogą być one dodawane do betonu w postaci domieszek.
Tego typu zaprawy nie stanowią powłoki uszczelniającej, lecz łączą się z podłożem – tak powstałe uszczelnianie cechują się bardzo wysoką trwałością. Krystaliczne zaprawy uszczelniające zaliczane są do materiałów hydroizolacyjnych, których rola polega na zatrzymaniu wilgoci i wody na wierzchnim poziomie warstwy hydroizolacyjnej, a więc podłoże, które ma styczność z wodą, pozostaje suche. Takimi właściwościami charakteryzują się materiały hydroizolacyjne, roztwory i emulsje asfaltowe, czy masy rolowe.
W wyniku reakcji chemicznych aktywnej zaprawy lub domieszki, w kapilarach i porach, wytwarzane są nierozpuszczalne struktury krystaliczne, które powstają na skutek obecności wilgoci i niezhydratyzowanych składników zaczynu cementowego, czyli wolnych jonów wapnia. Wielkość wytwarzających się kryształów, która waha się w granicach 3 – 4 μm, umożliwia im wnikanie w kapilary i pory betonu, uszczelniając je tym samym przed wnikaniem wody – pojedyncze kryształy mają rozmiary mniejsze od rozmiarów cząsteczki wody, a ich igiełkowaty kształt sprawia, że tworzą one matrycę pozwalającą na dyfuzję pary wodnej.
Krystaliczne zaprawy uszczelniające mogą wstępować w kilku odmianach, przykładowo :- jako zaprawa do powierzchniowej aplikacji, którą nakłada się ręcznie bądź natryskowo na odpowiednio przygotowane podłoże, – posypka uszczelniająca świeżo ułożony beton, na powierzchniach poziomych, wcierana w jego powierzchnię mechanicznymi zacieraczkami,- dodatek do masy betonowej, umożliwiając uszczelnienie betonu w całym przekroju poprzecznym w sposób strukturalny, – zaprawa naprawcza o krystalicznych własnościach uszczelniających, wykorzystywana do wypełniania i uszczelniania rys, pęknięć i wypełniania ubytków, – szybkowiążąca zaprawa do uszczelniania powstałych miejscowych przecieków wody.
Wymagania dotyczące wyrobów przeznaczonych do napraw, uszczelniania i ochrony konstrukcji betonowych, zostały sformułowane przez Instytutu Techniki Budowlanej. Do wymagań tych należą, m.in.:- przepuszczalność wody pod ciśnieniem > 0,5 MPa,- nasiąkliwość – obniżenie o co najmniej 5%,- współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej ≤ 4 m,- względny współczynnik dyfuzji jonów chlorkowych (Cl – )≤ 0,8,- zawartość jonów chlorkowych rozpuszczalnych w wodzie – nie powinna przekroczyć 0,05%.Krystaliczne zaprawy uszczelniające są zaprawami cementowymi, dlatego też warunki ich stosowania jak i pielęgnacji wyglądają tak samo, jak w przypadku zapraw cementowych. Dolną granicą temperatury aplikacji (zarówno powietrza jak i podłoża) jest +5°C , górna granica zaś mieści się w przedziale od +30°C do +35°C.
Podłoże przeznaczone do aplikacji krystalicznych zapraw uszczelniających, jest dość istotne – powinno być ono otwartoporowe oraz cechować się odpowiednią chłonnością. Podłoże powinno być również czyste oraz wolne od substancji, które mogą pogorszyć przyczepność. Odpowiednio przygotować podłoże, pomagają czynności takie jak: czyszczenie mechaniczne, zmywanie, szorowanie, szlifowanie, piaskowanie, frezowanie, śrutowanie, oczyszczanie płomieniowe (wypalanie), metody hydrodynamiczne, jak np. hydropiaskowanie. Uszczelniane podłoże nie powinno być gładkie. Musi być ono szorstkie, dzięki czemu materiał będzie miał zapewnioną odpowiednią przyczepność, nie będzie spływał i odpadał – zwłaszcza bezpośrednio po nałożeniu.Krystaliczne zaprawy uszczelniające stosowane są w miejscach takich jak np.: oczyszczalnie ścieków, zakłady uzdatniania wody, elektrownie, ciepłownie, budowle hydrotechniczne, zapory, kanały i studzienki ściekowe, instalacje wodociągowe.
Zaprawy uszczelniające stosuje się podczas budowy zbiorników retencyjnych, garaży podziemnych czy chłodni kominowych. Poza tym uszczelniane są nimi przerwy technologiczne przy betonowaniu elementów konstrukcji monolitycznych oraz tamowane przecieki powierzchniowe, punktowe i liniowe.