Co to jest system DGP? Jak możemy wykorzystać kominek do ogrzewania?’, ‚
Budowa nowego domu wiąże się z podjęciem decyzji o systemie ogrzewania, jaki będzie zastosowany w budynku.
Ogrzewanie jest istotne, gdyż zapewnia komfort termiczny i może wpływać na wysokość wydatków związanych z eksploatacją. Istnieje kilka systemów grzewczych, w tym między innymi tradycyjne ogrzewanie za pomocą kaloryferów, ogrzewanie panelowe podłogowe lub ścienne albo wolno stojące grzejniki olejowe.
Jedną z form jest również system DGP, czyli system rozprowadzania ciepłego powietrza uzyskanego z pokojowego kominka, albo mówiąc prościej ogrzewanie kominkowe. Kominki we współczesnych domach stały się standardem. Część kominków wyposaża się w elektryczne wkłady, to pozwala uniknąć budowy specjalnych systemów kominkowych, kosztów z tym związanych i potrzeby stałego uzupełniania paliwa.
Schyłek XIX wieku to czas kiedy powstały pierwsze kominki elektryczne, w początkowych latach jednak nie zapewniały całkowitego ogrzewania domu, w niewielkim stopniu emitując ciepło. Dopiero około dziesięć lat później odkryto żaroodporny stop nazwany „Nichromem”, dzięki któremu można było wykluczyć ryzyko pęknięcia kominka bądź spowodowania pożaru.
Obecnie powraca się do starych wzorców, kiedy to kominek był podstawowym źródłem ogrzewania z tym, że ogrzewanie kominkowe systemem DGP całego domu wymaga wykonania konkretnej instalacji, a to jest związane z koniecznością przewidywania takiego systemu już na etapie planowania budowy domu. Przede wszystkim konieczne jest odpowiednie usytuowanie kominka w centralnej części domu. Zapewnia to jednakową ilość ciepła dostarczaną do każdego z pomieszczeń. Drugim aspektem jest wykonanie wspomnianego wcześniej przewodu kominowego, a także zaplanowanie miejsca usytuowania rur rozprowadzających ogrzane powietrze.
System DGP to w skrócie dystrybucja gorącego powietrza. Powietrze to zasysane jest z pomieszczenia, w którym znajduje się kominek. Dostaje się ono pomiędzy wkład kominkowy i zewnętrzną konstrukcję i ulega tam ogrzaniu do wysokich temperatur. Ponad wkładem kominkowym znajduje się odprowadzenie, którym gorące powietrze jest transportowane do systemu rur. Wykorzystuje się tu właściwość, że powietrze cieplejsze zawsze unosi się do góry. Przy pomocy specjalnej rozdzielnicy jest ono rozprowadzane do pomieszczeń ogrzewając je, a po schłodzeniu opada i dolnymi rurami wędruje z powrotem do kominka.
System DGP wymaga poprowadzenia odpowiedniej instalacji. Jest to przede wszystkim odpowiedni wkład kominkowy narożny lub tradycyjny, najczęściej stalowo-szamotowy, choć bywa również żeliwny. W tym wkładzie przebiega proces spalania. Na wkładzie kominkowym montuje się specjalny płaszcz, kumulujący ciepło. Ogrzane powietrze jest transportowane do innych pomieszczeń systemem rur podłączonych do płaszcza. W zależności od wielkości domu stosuje się albo ogrzewanie grawitacyjne, czyli takie, w którym powietrze rozchodzi się samoistnie wykorzystując właściwość fizyczną unoszenia ciepła do góry, albo też rozprowadzanie z wymuszonym obiegiem powietrza. Ten drugi rodzaj jest stosowany w dużych domach, gdzie powietrze musi być tłoczone przy pomocy specjalnych turbin. Jest to system o wiele bardziej kosztowny. Planowanie go często wymaga połączenia z ogrzewaniem wodnym. W takim wypadku należy dobrze przeliczyć opłacalność tego rozwiązania.
Kominki nowoczesne mogą być wykorzystane do ogrzewania systemem DGP w każdym domu, bez względu na jego konstrukcję czy wielkość. Różni się on jednak sposobem instalacji i wykorzystanymi do jej budowy elementami, co może znacznie zwiększać koszty. Ogrzanie małego piętrowego domku nie wymaga instalowania dodatkowych turbin i działa niejako samoistnie. Pomieszczenie z kominkiem ogrzewa się samo bez dodatkowej instalacji. Warunki, które muszą być spełnione dla prawidłowego funkcjonowania takiej instalacji to przede wszystkim dobry dostęp świeżego powietrza. Wiadomo, że do spalania niezbędny jest tlen, więc pomieszczenie musi być odpowiednio duże, aby proces spalania drewna przebiegał efektywnie. Poza tym potrzebne jest też powietrze, które będzie ogrzewane i transportowane do innych części domu.
Przeciętnie uważa się, że pokój z kominkiem powinien mieć około 30m3 kubatury, gdyż to zapewnia odpowiedni stosunek świeżego powietrza do ilości spalonego drewna. Należy się też zastanowić dobrze nad projektem takiego ogrzewania, gdyż złe rozłożenie systemu może powodować duże straty i brak odpowiedniego efektu grzewczego. Czasami warto zrezygnować z ogrzewania jakiegoś pomieszczenia, aby tym samym osiągnąć korzystniejsze warunki w całym domu. W łazienkach i kuchniach zaś, z powodu rozchodzenia się zapachów stosuje się wkłady z płaszczem wodnym. Poza tym, ogrzewanie bardzo dużych domów jest nieefektywne i kosztowne, a dodatkowo mało komfortowe, gdyż wykorzystane do wymuszania cyrkulacji turbiny byłyby głośne i bardzo drogie. System ten można równie dobrze połączyć z ogrzewaniem tradycyjnym – gazowym bądź elektrycznym.
Jak każda metoda, tak i ta ma swoje wady i zalety. Przede wszystkim w grę wchodzą określone koszty. Zależnie od posiadanego systemu ogrzewanie kominkowe może być ekonomiczne lub wysokie i niekorzystne.
Wadą jest to, że powietrze bardzo szybko ulega schłodzeniu, więc zaprzestanie palenia w kominku oznacza natychmiastowy spadek temperatury. Powietrze nie akumuluje energii, stąd tego typu ogrzewanie wymaga stałego podtrzymywania źródła ciepła. Jest to problematyczne w przypadku wyjazdów, kiedy w kominku się nie pali, a dom wyziębia się i ponowne jego ogrzanie wymaga czasu.
Inną wadą w przypadku ogrzewania kominkowego, to konieczność oddzielnego systemu podgrzewania wody. Poza tym spalanie drewna wymaga stałego dokładania paliwa do kominka, a nie jak w przypadku podgrzewania gazowego – samoczynnego dozowania paliwa. Drewno nasuwa konieczność posiadania specjalnego miejsca do jego przechowywania. Jest to wiec system wymagający stałego zaangażowania, a zarazem mniej wydajny od tradycyjnego. Walory ogrzewania kominkowego to między innymi niski koszt paliwa, niezależność od zaopatrzeniowców z zewnątrz, prosta struktura instalacji oraz korzyści ekologiczne i estetyczne.
Kominki można podzielić na kilka rodzajów. Przyjmując za podstawę klasyfikacji sposób wykonania wyróżnia się kominki rustykalne, klasyczne, nowoczesne i ultranowoczesne. Najbardziej zbliżające do tradycji są kominki klasyczne, wykonane z kamienia lub marmuru i posiadające duże otwarte palenisko. Do tradycji nawiązują też kominki kaflowe, będące hołdem w kierunku starych kaflowych pieców ogrzewających mieszkania dawnego budownictwa, choć współcześnie również stosuje się tego typu ogrzewanie. Najpopularniejsze – zapewne ze względu na niskie koszty i łatwość montażu – są kominki rustykalne, wykonane z gotowych prefabrykatów przygotowanych do złożenia. Czasami do budowy kominków wykorzystuje się cegły, drewno czy polne kamienie. W tej klasyfikacji można też znaleźć kominki artystyczne, o niespotykanych ciekawych kształtach. Istnieją oczywiście także inne klasyfikacje.
Pod kątem wykorzystania wkładu grzewczego kominki dzielimy na:
• kominki zamknięte (stosujące wkład),
• otwarte (stawiane bez jego udziału).
Pod kątem kształtu fasady, gdzie wyróżniamy:
• kominki narożne,
• z fasadą płaską,
• z fasadą pryzmatyczną,
• kominki otwarte na dwie, trzy lub cztery strony,
• z szybą kominkową.
Kominki od dawien dawna istnieją na rynku handlowym, zaś z każdym wiekiem przechodzą inną metamorfozę, zmieniając się wraz z człowiekiem i jego dążeniem do doskonałości oraz komfortu życia.W czasach zamierzchłych kominek był nie tylko urządzeniem grzewczym, dawał również oświetlenie izby oraz miejsce do gotowania potraw.
W czasach współczesnych, w dobie nowoczesnej technologii, kominek może być zarówno ogrzewaniem pomocniczym, czy też podstawowym źródłem ogrzewania całego domu.