Spis treści
Zmiana lokalizacji drzwi, wstawienie dodatkowego okna czy otworzenie kuchni na salon to rozwiązania, które potrafią znacznie poprawić nie tylko funkcjonalność pomieszczeń, ale także wizualny wygląd mieszkania czy domu. Zdarza się, że chcemy też wykupić mały otwór w ścianie nośnej. Gdy ingerencja dotyczy ścian działowych, przebudowa wydaje się względnie prosta. Gdy jednak konieczne jest wykucie otworu w wewnętrznej lub zewnętrznej ścianie nośnej, musimy pamiętać o kilku kluczowych kwestiach. Jeśli więc czeka Cię remont, w trakcie którego planujesz wykucie otworu w ścianie nośnej, koniecznie przeczytaj nasz artykuł!
Ściany nośne to kluczowe elementy budynku. To one są odpowiedzialne za przenoszenie obciążeń ze stropów i dachu oraz utrzymanie stabilności całej konstrukcji. Dlatego też wszelkie zmiany dotyczące ścian nośnych, takie jak wykuwanie czy poszerzanie otworów, nie mogą być podejmowane pochopnie, bez zachowania odpowiednich procedur i środków ostrożności. Należy tutaj pamiętać zarówno o zgodności z przepisami budowlanymi, jak i odpowiednich metodach wykonania.
Zgodnie z przepisami zawartymi w art. 3 pkt 8 ustawy Prawo budowlane, sama wymiana stolarki okiennej lub drzwiowej, (bez zmniejszania czy powiększania otworów) jest uznawana jako zwykłe użytkowanie rzeczy, przez co wykonanie takich robót nie wymaga żadnych dodatkowych formalności.
Jeśli jednak chcemy zmienić wielkość istniejących otworów lub wstawić więcej okien czy drzwi, musimy liczyć się z koniecznością zgłoszenia tych prac do odpowiedniego organu lub uzyskania pozwolenia na budowę. W tym celu niezbędne jest przedstawienie szczegółowego projektu.
Remontując mieszkanie w bloku, musisz pamiętać o tym, że ściany nośne zaliczane są do części wspólnej budynku, ponieważ nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Dlatego też zgodnie z przepisami wszelkie zmiany czy ingerencje dotyczące ścian nośnych wymagają nie tylko posiadania pozwolenia na budowę, ale również zgody wspólnoty mieszkaniowej. W sytuacji nieuzyskania zgody wszystkich właścicieli istnieje jeszcze szansa na uzyskanie zgody drogą sądową. Podobnie jak w przypadku remontu domu również tutaj wymagane jest sporządzenie projektu opisującego dokładne szczegóły i parametry techniczne przebudowy.
W przypadku przeprowadzenia przebudowy ściany nośnej bez wymaganych pozwoleń Urząd Nadzoru Budowlanego może nałożyć karę grzywny lub nakazać zalegalizowanie samowoli budowlanej, co wiąże się ze sporządzeniem projektu, uzyskaniem pozwolenia oraz uiszczeniem opłaty legalizacyjnej. Z kolei, jeśli organ nadzoru budowlanego stwierdzi, że przebudowa lokalu jest niezgodna z obowiązującymi przepisami technicznymi, legalizacja otworu w ścianie nośnej będzie niemożliwa. W tej sytuacji inwestor będzie musiał przywrócić ścianę do poprzedniego stanu technicznego.
Wykucie otworu drzwiowego w ścianie nośnej wymaga realizacji kilku ważnych czynności. Pod żadnym pozorem nie należy wykuwać całego otworu jednocześnie, nawet jeśli sądzimy, że jest on względnie nieduży. Takie postępowanie stwarza spore ryzyko naruszenia konstrukcji i może grozić zawaleniem się ściany.
Kluczowym i niezbędnym elementem podczas wykuwania otworu w ścianie nośnej jest użycie odpowiedniego nadproża. Obecnie wzmocnienia te wykonywane są z różnych materiałów – powszechnie stosowane są nadproża żelbetowe, prefabrykowane, stalowe czy strunobetonowe. Dobór odpowiedniego rodzaju nadproża zależy od wymagań konstrukcyjnych oraz wielkości otworu. Warto pamiętać również o tym, że podciąg powinien być o około 40 cm dłuższy niż całkowita szerokość otworu.
Oprócz odpowiedniego nadproża, do wykonania tego zadania niezbędne są także pewne narzędzia. Wiertarka z udarem, młot do kucia czy piła do cięcia z pewnością ułatwią wycięcie otworu. Do osadzenia nadproża przygotuj młotek, kliny, zaprawę oraz kielnię. Warto również dla własnego bezpieczeństwa zaopatrzyć się w okulary ochronne, rękawice oraz maseczkę.
Pierwszym krokiem do wykonania otworu pod nowe drzwi czy okno jest wykucie poziomej bruzdy dopasowanej do rozmiarów nadproża. Ważne, aby otwór był po około 2 cm szerszy i dłuższy niż podciąg, dzięki czemu będzie możliwe wygodne wypoziomowanie i osadzenie nadproża. Nadproże montuje się w dwóch etapach, najpierw z jednej strony ściany, następnie z drugiej, dlatego głębokość bruzdy nie powinna przekraczać połowy grubości ściany nośnej budynku. Po oczyszczeniu otworu z resztek gruzu należy jego końce skropić obficie wodą. Zabieg ten zapobiegnie nadbiernemu odciąganiu wody ze świeżo kładzionej zaprawy.
Następnie, do tak przygotowanej bruzdy wkładamy nadproże. Do jego poprawnego osadzenia warto użyć klinów. Po odpowiednim ustawieniu belki można przejść do uzupełniania szpar między bruzdą a belką. Najlepszym materiałem będzie tutaj zaprawa montażowa CX15 lub drobnoziarnisty beton C16/20.
Po wyschnięciu całej konstrukcji, najczęściej kolejnego dnia, można przystąpić do wybicia całego otworu.
Jeśli szerokość usuwanej ściany lub wykuwanego otworu przekracza szerokość 2,5 metra, najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest belka stalowa, tzw. ceownik. Przy tak dużych otworach należy przygotować belkę oraz bruzdę dłuższą o min. 50 cm, tak aby oparcie nadproża na ścianie nośnej wyniosło przynajmniej 25 cm. Przy otworach o kilku metrowej rozpiętości, gdzie szczególnie ważne jest zachowanie odpowiedniej nośności, warto zastosować wzmocnienia przy podparciach belek oraz zadbać o podparcie stropów na czas wykonywania tego rodzaju robót budowlanych.
W tej sytuacji schemat montowania podciągu jest taki sam jak w przypadku mniejszych otworów, jednak po umieszczeniu ceowników na poduszkach betonowych należy jeszcze połączyć je na całej długości za pomocą kilku śrub gwintowanych. Ważne jest również, aby użyte ceowniki pokryte były solidną farbą antykorozyjną.
Ostatnim etapem jest osiatkowanie belki i wypełnienie szczelin. Po wykuciu całego otworu jego brzegi można pokryć tynkiem lub zabudować płytami karton-gips.
Każdy inwestor czy właściciel budynku chcący wykuć otwór w ścianie nośnej musi wcześniej zadbać o kilka kluczowych kwestii. Przed wykonaniem prac warto udać się po specjalisty, który zaleci odpowiednie nadproże i sporządzi projekt. Niezbędne jest także uzyskanie odpowiednich zgód i pozwoleń, a w trakcie takich prac niezwykle ważne jest postępowanie zgodne z wytycznymi, ponieważ naruszenie ciągłości ściany nośnej może spowodować uszkodzenie całego budynku. Prace budowlane dotyczące ścian nośnych są bardziej wymagające, jednak warto pamiętać, że ich realizacja zazwyczaj przyczynia się do znacznego poprawienia funkcjonalności i komfortu użytkowania pomieszczeń.
